5 Προτάσεις έργων για την καινοτομία - Ενέργεια, Περιβάλλον και Επιχειρηματικότητα

1. ΥΠΕΡΑΚΤΙΑ ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ

Τα υπεράκτια αιολικά, μπορούν να καλύψουν ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, της τάξεως των 6 GW. Μετά τις προκαταρκτικές περιβαλλοντικές μελέτες και τον εντοπισμό των πιθανών θέσεων (νόμος 3851/2010 για τις Α.Π.Ε. και ΣΜΠΕ / 2015) το επόμενο βήμα είναι είτε η ΠΡΟΚΥΡΗΞΗ των έργων είτε η δημιουργία ΣΥΜΠΡΑΞΕΩΝ. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να προηγηθεί μια φάση που θα καθορίσει επιχειρηματικά σχήματα, προδιαγραφές, συνδέσεις με το δίκτυο, τιμές κτλ. (project development διάρκειας ενός έτους). Αυτό μπορεί να γίνει από ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ & ΑΞΙΟΠΙΣΤΟ ΜΕΛΕΤΗΤΗ και να χρηματοδοτηθεί από διεθνείς πόρους (π.χ eea Norway Grants) είτε από το ELENA (IEB). Να μην χαθεί άλλη μια δεκαετία. Εμπόδιο μέχρι σήμερα αποτελεί η συναρμοδιότητα πολλών φορέων και οι κρυφές σκοπιμότητες. 

2. ΕΥΦΥΗ ΔΙΚΤΥΑ - SMART GRIDS 

Το πιλοτικό έργο SMART GRIDS  (ΕΥΦΥΗ ΔΙΚΤΥΑ) χρηματοδοτήθηκε με 900.000 ευρώ σε πρώτη φάση (μελέτη) το 2010 από το πρόγραμμα ELENA της ΕΕ και  αφορούσε στη δημιουργία - κατασκευή - εγκατάσταση έξυπνων δικτύων (Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας και Έξυπνοι Μετρητές Ενέργειας) σε επιλεγμένα νησιά και αστικούς δήμους (ισοδύναμου πληθυσμού 180.000). Δυστυχώς με ευθύνη του ΔΕΔΔΗΕ το έργο ύψους 40 εκ. ευρώ δεν υλοποιήθηκε (με εκτεθειμένη τη χώρα).  Στόχος του έργου ήταν α) η μεγιστοποίηση της απορρόφησης των διανεμημμένων ενεργειακών πηγών ΑΠΕ από το δίκτυο β) η εξοικονόμηση ενέργειας γ) η βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης ηλεκτρικής ισχύος στους καταναλωτές (σταθεροποίηση τάσης, περιορισμός διακοπών κτλ.) και δ) η μείωση του κόστους του ρεύματος με διαφορική τιμολόγηση. 

Η επαναφορά και η επανέναρξη της διαδικασίας για τη δημιουργία και γενίκευση των εφαρμογών Έξυπνων Δικτύων είναι επιτακτική ως πράξη εκσυγχρονισμού και προώθησης της καινοτομίας στην ηλεκτρική ενέργεια με πολλά παράλληλα οφέλη (ηλεκτροκίνηση οχημάτων, δημόσιος φωτισμός, ψύξη θέρμανση  κ.α). Όμως και εδώ έχει χαθεί μια ολόκληρη δεκαετία. Εμπόδιο: η διαμάχη ΔΕΗ-ΔΕΔΔΗΕ επί του θέματος και αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ εταιρειών. 

3. ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ 

ΕΞΥΠΝΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

Για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων στη ναυτιλία απαιτείται μια νέα προσέγγιση με χαρακτηριστικά την ολοκληρωμένη διαχείριση των λιμενικών υποδομών και των ροών της ενέργειας και των αποβλήτων. 

Η βασική τεχνολογική αλλαγή είναι η τροφοδοσία ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά. Η δυνατότητα τροφοδοσίας των πλοίων σε στάθμευση (κυρίως τουριστικών, μεγάλων επιβατηγών και εμπορικών) με ηλεκτρική ενέργεια από την ξηρά (αποβάθρες) θα μειώσει σε σημαντικό βαθμό την ρύπανση από τις εκπομπές των πλοίων και τον θόρυβο. Αυτό θα απαιτήσει επενδύσεις σε νέες υποδομές (π.χ υποσταθμοί). Ένας προφανής υποψήφιος επενδυτής είναι ο διαχειριστής του δικτύου (DSO). Σε μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση, στην επένδυση μπορούν να συμμετάσχουν πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας, πλοιοκτήτες και λιμενικές αρχές, ανάλογα με το μερίδιο ευθύνης ή οφέλους του καθενός. Εμπόδιο: το μεγάλο κόστος των υποδομών ( και ποιος το πληρώνει) και το κόστος των μετατροπών στα πλοία ή η αγορά νέων σκαφών. 

4. ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ ΟΧΗΜΑΤΩΝ 

Η ηλεκτροκίνηση οχημάτων επαγγελματικής/ιδιωτικής χρήσης σε αστικούς δήμους ή/και οριοθετημένους χώρους όπως είναι τα λιμάνια και τα αεροδρόμια, συνδέεται με την παροχή κινήτρων από την αυτοκινητοβιομηχανία και το κράτος, την δυνατότητα κατασκευής σταθμών φόρτισης αποκλειστικής χρήσης, και με τον έλεγχο και την τιμολόγηση της παροχής ενέργειας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο συνδυασμός της ηλεκτροκίνησης με παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ η εφαρμογή αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί αξιοποιούνται οι διακυμάνσεις στο επίπεδο της παραγωγής ενώ οι συσσωρευτές των οχημάτων μπορούν να λειτουργήσουν και ως αποθηκευτικά συστήματα. Απαιτούνται πιλοτικά έργα μιας ορισμένης κλίμακας με τη συμμετοχή της βιομηχανίας αυτοκινήτων, μηχανισμών χρηματοδότησης (π.χ leasing) και αυτοδιοίκησης. Επίσης: σύνδεση με τα ευρωπαϊκά προγράμματα Smart Cities and Communities, European Green Vehicles Initiative (EGVI) και Η2020. Εμπόδιο: το υψηλό κόστος απόκτησης των οχημάτων η διστακτικότητα της αυτοκινητοβιομηχανίας για το άνοιγμα στην ελληνική αγορά.

5. Η ΠΟΛΗ ΩΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ 

Οι νέες τεχνολογίες και οι τεχνικές management στον αστικό χώρο  προβλέπεται να έχουν εξαιρετικά μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης και θα απαιτήσουν εξειδικευμένο προσωπικό διαφόρων βαθμίδων, που είναι αμφίβολο αν υπάρχει στη χώρα.  

Για το λόγο αυτό, τα  εκπαιδευτικά ιδρύματα σε συνεργασία με τους Δήμους και ιδιωτικές εταιρείες με σχετική τεχνογνωσία, μπορούν να κάνουν συμπράξεις με στόχο:

- Την κατάρτιση νέων σπουδαστών σε τεχνολογίες αιχμής οι οποίοι στα επόμενα χρόνια θα έχουν μεγάλη ζήτηση, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς (βλ. και European Partnership for Innovation – EPI)

- Την δημιουργία στελεχών που θα απασχοληθούν άμεσα σε προγράμματα εφαρμογών (π.χ Ευρωπαϊκά) τα οποία θα εκτελούνται από τοπικούς διαχειριστικούς φορείς σε συνεργασία με τους κατάλληλους εταίρους. 

Είναι προφανές ότι μια τέτοια προοπτική θα δώσει μια ισχυρή ώθηση στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης και, αν υιοθετηθεί ως στρατηγική από τους φορείς (κυβέρνηση, αυτοδιοίκηση, operators), θα δημιουργήσει μια νέα δυναμική με την πόλη ως εργαστήριο για τις νέες τεχνολογίες/επενδύσεις και την νέα επιχειρηματική δραστηριότητα ως εφαλτήριο για την τοπική ανάπτυξη. 

Συνοπτικά οι τομείς κατάρτισης μπορεί να αφορούν 

• Τεχνολογία Ηλεκτρικών Δικτύων  (Έξυπνα Δίκτυα, Μικροδίκτυα, Τηλεμέτρηση, Διαχείρηση της Ζήτησης κτλ.)
• Ρυθμιστικά, κανονιστικά και αδειοδοτικά θέματα ΑΠΕ (αρμοδιότητας ΡΑΕ, Υπουργείων, Περιφερειών, ΟΤΑ, ΔΕΔΔΗΕ κτλ.)
• Αιολικά Πάρκα, offshore Α/Γ, Μικρές Α/Γ, χωροταξία, τοπίο 
• Φ/Β με συμψηφισμό, virtual metering  κ.α 
• Ηλεκτροκίνηση οχημάτων, φόρτιση, διαχείρηση φορτίων 
• Βιώσιμη κινητικότητα/μεταφορές/συνδυασμένες μεταφορές 
• Δημόσιος/δημοτικός ηλεκτροφωτισμός, νέες τεχνολογίες, Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης
• Ενεργειακοί Συνεταιρισμοί
• Λιμενικές υποδομές για τροφοδοσία πλοίων με ηλεκτρισμό (gold ironing) και LNG
• Βελτιστοποίηση λειτουργίας υδραυλικών δικτύων 

Ενεργειακό & Περιβαλλοντικό Γραφείου Αιγαίου (ΕΠΕΓΑ)

Το Ενεργειακό & Περιβαλλοντικό Γραφείο Αιγαίου (ΕΠΕΓΑ) είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 2006 για να παρέχει υποστήριξη κατά βάση στους δήμους του Δικτύου Αειφόρων Νήσων - ΔΑΦΝΗ αλλά και γενικότερα στις παράκτιες νησιωτικές κοινότητες  και αυτοδιοικήσεις που επιθυμούν τη συνεργασία στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της ενεργειακής αποδοτικότητας, της διαχείρισης απορριμμάτων, της ορθολογικής χρήσης των υδατικών πόρων, της αναβίωσης/προώθησης της τοπικής παραγωγής, της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τοπίου. Κεντρικός στόχος του ΕΠΕΓΑ είναι να εισέλθουν τα νησιά στην εποχή της πράσινης ανάπτυξης και να συμβάλουν στους γενικότερους στόχους της αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής.

Το ΕΠΕΓΑ έχει εκτελέσει πλήθος μελετών, προγραμμάτων και έργων σε συνεργασία με διεθνείς και εθνικούς εταίρους από το χώρο της αυτοδιοίκησης, του δημοσίου, των ιδιωτικών εταιρειών, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των ΜΚΟ. Έχει επίσης υλοποιήσει μεγάλο αριθμό διεθνών Συνεδρίων και ημερίδων με θέματα

• Υποδομές για έξυπνα λιμάνια (3 διεθνή συνέδρια) 
• Καινοτόμα ενεργειακά συστήματα σε νησιά 
• Έξυπνα Δίκτυα και εφαρμογές στις μεταφορές 
• Τουριμός, πολιτισμός, τοπική παραγωγή και αειφορία
• Διαχείριση υδατικών πόρων/αφαλάτωση 
• Χρηματοδοτικά εργαλεία για έργα βιώσιμης ενέργειας και εξοικονόμησης 

Πέραν αυτών έχει συντονιστικό ρόλο στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία "Έξυπνα Νησιά" και συμμετέχει ως εταίρος στον Ευρωπαϊκό οργανισμό FEDARENE.

Πηγή:energypress.gr