ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΓΙΑ ΔΙΑΦΑΝΕΙΣ ΕΠΙΣΤΕΓΑΣΕΙΣ

Συστήματα αυτού του είδους κατασκευάζονται από διάφορα υλικά πέραν του αλουμινίου, όπως χάλυβα ή δομική ξυλεία, παρ΄ όλα αυτά οι επιστεγάσεις με φορείς από συστήματα αλουμινίου προβάλλουν ως οι πλέον διαδεδομένες λύσεις καθώς:
1.     Υπάρχει μεγάλη ποικιλία προδιαμορφωμένων διατομών (προφίλ) με προβλεπόμενη συμπεριφορά
2.     Οι διατομές αλουμινίου παρέχουν βέλτιστο συνδυασμό αντοχής και βάρους υλικού – τα συστήματα αλουμινίου εν γένει αποκαλούνται «ελαφρά».
3.     Τα κράματα αλουμινίου παρέχουν σταθερότητα μηχανικής συμπεριφοράς.
4.     Η διάβρωση του υλικού είναι ελάχιστη σε σχέση με τα υπόλοιπα διαθέσιμα για αυτές τις εφαρμογές υλικά.
5.     Η τεχνολογία παρέχει μεγάλη ποικιλία χρωματισμών και επιφανειακών φινιρισμάτων των προφίλ.
6.     Τα συστήματα αλουμινίου παρέχουν ευκολία εφαρμογής, διαθεσιμότητα υλικού και    βεβαίως συμφέρουσες οικονομοτεχνικά λύσεις.

Πέραν των θετικών αυτών χαρακτηριστικών θα πρέπει οι φορείς που εμπλέκονται στον σχεδιασμό, την κατασκευή και χρήση τέτοιων συστημάτων να έχουν υπόψιν τους ορισμένες σημαντικές παραμέτρους που θα πρέπει να εξετάζονται. Συγκεκριμένα:
 
1. Γεωμετρία.
Τα συστήματα επιστεγάσεων είναι ίσως τα μοναδικά συστήματα με τα οποία κατασκευάζονται στερεοί όγκοι και όχι απλώς πλαίσια ή κάνναβοι πλήρωσης επιφανειών. Πέραν των απλών μονόριχτων ή δίριχτων στεγάστρων, τα συστήματα αυτά είναι ιδεώδη για των κατασκευή πολύριχτων στεγάστρων, θόλων, σύνθετων κατασκευών τύπου wintergarten κ.α. καθώς η ύπαρξη προφίλ και συγκεκριμένων εξαρτημάτων εξασφαλίζει και προβλεπόμενη συμπεριφορά της κατασκευής. Πρέπει βέβαια να εκπονείται λεπτομερής μελέτη ώστε να εξασφαλίζεται η σωστή εφαρμογή των υπαρχόντων προφίλ και εξαρτημάτων για την υλοποίηση των αρχιτεκτονικών απαιτήσεων. Στα πλαίσια αυτής της μελέτης θα πρέπει να οριστικοποιείται η πυκνότητα του κανάβου, η ύπαρξη και σε ποιόν αριθμό ανοιγμάτων, η μέθοδος εξαερισμού, ο τρόπος σκίασης και εν γένει τα αρχιτεκτονικά στοιχεία, οι κατασκευαστικές λεπτομέρειες και τα χαρακτηριστικά λειτουργίας των συστημάτων.

2. Πεδίο εφαρμογής – Φέρουσα ικανότητα υποβάθρου
Τα στέγαστρα είναι κατασκευές που μπορούν να τοποθετηθούν είτε κατά την ανέγερση ενός οικοδομήματος, είτε και σε δεύτερο χρόνο υπό την έννοια της προσθήκης ή τροποποίησης χρήσης ενός χώρου. Παρόλο που χαρακτηρίζονται ως «ελαφρά συστήματα κάλυψης»,συνήθως το βάρος μίας κατασκευής αυτού του είδους ανέρχεται σε εκατοντάδες κιλά και μερικές φορές σε τόνους. Συνυπολογίζοντας τα φορτία ανέμου συνάγεται ότι θα πρέπει να ελέγχεται από πλευράς φέρουσας ικανότητας ο χώρος στον οποίον θα εδράζεται μία τέτοια κατασκευή, ειδικότερα δε στην δεύτερη περίπτωση των προσθήκης να γίνονται και οι απαραίτητες δομικές επεμβάσεις.

3. Στεγανοποίηση
Ιδιαίτερες είναι οι απαιτήσεις σε ότι αφορά την παροχή στεγανότητας έναντι του αέρα και του νερού. Το θέμα αυτό το αντιμετωπίζουμε σε δύο μέτωπα:
a)    την στεγανοποίηση αυτού καθ’ εαυτού του συστήματος αλουμινίου στο εσωτερικό του, η οποία παρέχεται με τον σχεδιασμό των προφίλ σε δύο ή τρία επίπεδα στεγάνωσης, την ύπαρξη ειδικών εξαρτημάτων σύνδεσης προφίλ, την ύπαρξη ελαστικών στεγάνωσης από εγκεκριμένα και σταθερής απόδοσης υλικά (όπως EPDM), την συνεργασία των προφίλ με στεγανωτικές διογκούμενες ταινίες.
b)    την στεγανοποίηση της ολοκληρωμένης κατασκευής σε σχέση με τον δομηθέντα χώρο όπου εντάσσεται ο όγκος μας και η συνολική διαχείριση των υδάτων ώστε τηρείται ως αρχή η ασφαλής και ταχεία απομάκρυνση του νερού από τους αρμούς ή τα τελειώματα του στεγάστρου με χρήση εξειδικευμένων προφίλ απορροής ή ειδικών λύσεων εφ΄όσον αυτές επιβάλλονται από την εφαρμογή.

4. Εξαερισμός και διαχείριση εσωτερικών υγροποιήσεων.
Αναφερθήκαμε στις ιδιαίτερες απαιτήσεις στεγανοποίησης των στεγάστρων. Δεν θα πρέπει όμως να συντείνει το στέγαστρο στην δημιουργία ερμητικών συνθηκών, καθώς αυτό συνεπάγεται αυξημένη παραμένουσα υγρασία, και ανεπαρκή εναλλαγή φρέσκου αέρα.
Αντίθετα, στην επιστέγαση μπορούν να ενταχθούν διατάξεις είτε να εφαρμοστούν κατασκευαστικές επιλύσεις που εξασφαλίζουν την «αναπνοή» του χώρου.
a)    Διατάξεις εξαερισμού: Νοούνται είτε τα ανοιγόμενα/προβαλλόμενα πλαίσια, είτε συστήματα κυκλοφορητών/εξαεριστήρων που δημιουργούν εξαναγκασμένη ροή.

b)    Κατασκευαστικές λύσεις εξαερισμού. Συναντώνται συνήθως στα τελειώματα των στεγάστρων και προβλέπουν την ικανότητα εναλλαγής εσωτερικού/εξωτερικού αέρα, χωρίς όμως να επιτρέπεται η εισροή νερού. Το πλεονέκτημα των λύσεων αυτών είναι ότι η λειτουργία τους είναι διαρκής και χωρίς κόστος.

Παρά τον εξαερισμό που όπως είδαμε παραπάνω μπορεί και πρέπει να εντάσσεται στα συστήματα στεγάστρων δεν μπορεί να αποκλιστεί η δημιουργία μικροϋγροποιήσεων κυρίως στην διεπαφή εσωτερικών υαλοπινάκων με ελαστικά στεγάνωσης, δεδομένου μάλιστα ότι ο θερμός και αυξημένης υγρασίας αέρας του εσωτερικού στεγασμένου χώρου ανέρχεται και συναντά ελαττωμένη θερμοκρασία τοπικά στο στέγαστρο. Τα σύγχρονα συστήματα διαφανών επιστεγάσεων πρέπει να διαθέτουν πέραν του συστήματος εξωτερικής στεγανοποίησης και εσωτερικά κανάλια απορροών μικρό υγροποιήσεων. Όπως και με τα επίπεδα στεγάνωσης εξωτερικών υδάτων, έτσι και το δίκτυο των εσωτερικών καναλιών αναπτύσσεται σε διαφορετικά επίπεδα στεγάνωσης ώστε η εσωτερικές υγροποιήσεις να οδηγούνται άνετα στις ρύσεις των στεγάστρων.

5. Ασφάλεια
Κατά την επιλογή συστημάτων επικλινών στεγάστρων πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπ΄όψιν η ασφάλεια της κατασκευής. Τα φέροντα στοιχεία των στεγάστρων πρέπει να εκτιμώνται και να διαστασιολογούνται στατικά με βάση τις διαστάσεις της γεωμετρίας που υλοποιούμε και τα επιβαλλόμενα ή αναρτώμενα φορτία (ίδιο βάρος, βάρος χιονιού, ανεμοπίεση, βάρος υαλοπινάκων, λοιπά βάρη εφ΄όσον προβλέπονται), θα πρέπει δε να είναι ενήμεροι οι χρήστες των στεγάστρων για αυτούς τους υπολογισμούς ώστε να μην επιβαρύνουν την κατασκευή με επιπλεον φορτία. Αντίστοιχα θα πρέπει και τα υλικά πληρώσεως (κατά κανόνα υαλοπίνακες ή διαφανή πολυμερή) να έχουν διαστασιολογηθεί και περιγραφεί τόσο σε ότι αφορά τα στατικά φορτία τα οποία θα φέρουν, σε δυναμικά φορτία και πτώση αντικειμένων ή χαλαζιού, όσο και στην ασφαλή συμπεριφορά τους σε περίπτωση θραύσης (π.χ. πολυκαρμπονικά φύλλα ή σύνθετοι υαλοπίνακες με μεμβράνες pvb)

6. Ενεργειακή συμπεριφορά/ ηλιασμός/ εξασφάλιση άνεσης.
Κατά κανόνα οι διαφανείς επιστεγάσεις καλύπτουν χώρους όπου συναθροίζονται άτομα. Είναι συνεπώς απαραίτητη η εξασφάλιση καθ΄όλη την διάρκεια του έτους ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης ώστε να διατηρούνται συνθήκες άνετης παραμονής. Τα σύγχρονα συστήματα στεγάστρων παρέχουν θερμομόνωση υψηλού επιπέδου σε ότι αφορά τα φέροντα στοιχεία αλουμινίου (της τάξεως των 2.5W/m2K). Επίσης τα υλικά που χρησιμοποιούνται για τις πληρώσεις των ανοιγμάτων θα πρέπει να παρέχουν υψηλή θερμομόνωση και μικρή ενεργειακή διαπερατότητα ώστε το θερμικό φορτίο να είναι κατά το δυνατόν μειωμένο.

Πέραν της ανάγκης ελέγχου της εναλλασσόμενης ενέργειας μέσω των στεγάστρων, η άνεση παραμονής εξαρτάται και από την διέλευση ηλιακού φωτός στον στεγασμένο χώρο. Τουλάχιστον σε χώρες όπως η Ελλάδα, το επιθυμητό είναι να περιορίζεται στις περισσότερες περιπτώσεις αυτή η διέλευση, γεγονός που επιτυγχάνεται είτε με συνεργασία του στεγάστρου με εξωτερικό σύστημα σκίασης (πτερύγια) είτε με εξειδίκευση του υλικού πληρώσεως (έγχρωμοι υαλοπίνακες, επιφανειακές επεξεργασίες, προσθήκη προστατευτικών φιλμ/μεταξοτυπίας κ.α).

Όπως προκύπτει από τις παραπάνω αναφορές υπάρχει πληθώρα στοιχείων που πρέπει να συνυπολογιστούν ώστε οι κεκλιμένες διαφανείς επιφάνειες μας να μελετώνται και να κατασκευάζονται σωστά. Επιλέγοντας επώνυμα και πιστοποιημένα υλικά και συστήματα αλλά και κατασκευαστικά συνεργεία με εμπειρία εφαρμογής στο συγκεκριμένο είδος, εξασφαλίζουμε ότι η κατασκευή κατά τον βέλτιστο τρόπο και ότι θα μας παρέχει στην διάρκεια του χρόνου την άνεση και λειτουργικότητα που επιζητούμε.

Γιώργος Φουντής
Μηχανικός Μεγάλων Έργων
Alumil