Οι τομές και τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (και αναμένεται να εμπλουτιστεί με τη συμβολή των Ευρωπαίων Πολιτών) αποτελεί το νέο οδικό χάρτη για τη βιώσιμη ανάπτυξη, ο οποίος φιλτράρει τους βασικούς κλάδους της οικονομίας και την παραγωγική δραστηριότητα με βασικό κριτήριο την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη. Βασικό μότο αποτελεί η δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση και αυτό αναμένεται να εφαρμοστεί σεόλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σημείωσε ότι η συμφωνία δείχνει «πώς να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής και εργασίας, παραγωγής και κατανάλωσης ώστε να ζούμε πιο υγιεινά και να καταστήσουμε τις επιχειρήσεις μας καινοτόμες. Θα κάνουμε την πρώτη κίνηση και θα κινηθούμε γρήγορα, ώστε να βοηθήσουμε την οικονομία μας να κατακτήσει ηγετική θέση σε παγκόσμιο επίπεδο. Είμαστε αποφασισμένοι να επιτύχουμε για χάρη του πλανήτη και της ζωής πάνω σε αυτόν — για χάρη της φυσικής κληρονομιάς της Ευρώπης, της βιοποικιλότητας, των δασών και των θαλασσών μας. Δείχνοντας στον υπόλοιπο κόσμο πώς μπορεί να είναι κανείς βιώσιμος και ανταγωνιστικός, μπορούμε να πείσουμε και άλλες χώρες να μας ακολουθήσουν.»

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία καλύπτει  κυρίως τις μεταφορές, την ενέργεια, τη γεωργία, τα κτίρια και βιομηχανίες, όπως τη βιομηχανία χάλυβα, σκυροδέματος, ΤΠΕ, την κλωστοϋφαντουργία και τη χημική βιομηχανία.

Σύμφωνα με τη σχετική διακήρυξη, η εν λόγω συμφωνία είναι το μόνο εύλογο πρόγραμμα για την οικοδόμηση της ευημερίας στην Ευρώπη και την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής. «Για μια δεκαετία τώρα, οι καθαρές δημόσιες επενδύσεις στην Ευρωζώνη ήταν μηδενικές. Το αποτέλεσμα είναι η συνεχής οικονομική στασιμότητα και η ακραία υποβάθμιση των δημόσιων υποδομών», επισημαίνεται σχετικά.

Το μέλλον των ορυκτών καυσίμων και της πυρηνικής ενέργειας

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα αντικαταστήσει όλες τις υποδομές ορυκτών καυσίμων, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι οι εργαζόμενοι των οποίων ο βιοπορισμός εξαρτάται από τις βιομηχανίες ορυκτών καυσίμων μπορούν να απολαύσουν ένα ακόμη υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στο μέλλον από ό, τι σήμερα. Αυτό δεν σημαίνει άμεση απαγόρευση όλων των ορυκτών καυσίμων. Αυτό σημαίνει αναδιοργάνωση της οικονομίας μας γύρω από βιώσιμες τεχνολογίες και πράσινη ενέργεια, ώστε τα ορυκτά καύσιμα να γίνουν περιττά.

Μοναδική εξαίρεση στην «παράταση ζωής» των ορυκτών καυσίμων αποτελεί το fracking, το οποίο προτείνεται να απαγορευτεί αμέσως. «Το Fracking απελευθερώνει μια σημαντική ποσότητα μεθανίου στην ατμόσφαιρα και έχει αποδειχθεί ότι είναι πολύ επιβλαβές για το περιβάλλον», αναφέρεται σχετικά.

Όσον αφορά στην πυρηνική ενέργεια, σύμφωνα με το αρχικό κείμενο, η νέα συμφωνία προβλέπει μετάβαση σε ένα ενεργειακό μοντέλο το οποίο θα βασίζεται κατά 100% από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Για να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση αυτή δεν βλάπτει τις περιοχές που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την πυρηνική ενέργεια, η συμφωνία παρέχει ισχυρά κίνητρα στις εθνικές και περιφερειακές αρχές να δρομολογήσουν πράσινα έργα που θα δημιουργήσουν μεταξύ άλλων πράσινες θέσεις εργασίας.

Επομένως, το GNDE δεν απαγορεύει την πυρηνική ενέργεια στην Ευρώπη, αλλά μάλλον «στρώνει» το έδαφος για την απαξίωση του.

Η χρηματοδότηση για την επίτευξη της Πράσινης Συμφωνίας

Η χρηματοδότηση για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας θα γίνει μέσω πράσινων επενδυτικών ομολόγων που θα εκδώσουν οι ευρωπαϊκές επενδυτικές τράπεζες. Δεδομένου ότι πλέον οι επενδυτές αναζητούν «ασφαλή καταφύγια» και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πράσινα επενδυτικά ομόλογα υποστηρίζονται από τις κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, αποτελούν μια εξαιρετικά ελκυστική επενδυτική επιλογή.

Το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα χαρακτηρίζεται από τεράστια ρευστότητα, διατηρώντας χαμηλά τα επιτόκια και εξασθενίζοντας τα συνταξιοδοτικά ταμεία. Τα πράσινα επενδυτικά ομόλογα του GNDE θέτουν αυτό το αδρανές κεφάλαιο σε παραγωγική χρήση, αυξάνοντας την αξία των ευρωπαϊκών συνταξιοδοτικών ταμείων στην πορεία.

Αυτή η στρατηγική χρηματοδότησης αντιστρέφει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, η ΕΚΤ εισέφερε 2,6 τρισεκατομμύρια ευρώ στο τραπεζικό σύστημα μεταξύ 2009 και 2018 με την ελπίδα ότι οι τράπεζες θα επιστρέψουν τα χρήματα αυτά πίσω στην οικονομία.

Ωστόσο, οι ιδιωτικές τράπεζες δεν έχουν επενδύσει αυτά τα χρήματα στην πραγματική οικονομία της Ευρώπης. Αντ 'αυτού, η εισφορά κεφαλαίων από την ΕΚΤ αύξησε κυρίως τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων αντί να αυξήσει τα μεσαία εισοδήματα. Η ποσοτική χαλάρωση έχει αποδείξει ότι δεν είναι σε θέση να υποστηρίξει εκείνο το είδος των μακροπρόθεσμων επενδυτικών στρατηγικών που απαιτούνται για την επίλυση της κλιματικής κρίσης.

Από την άλλη, η Πράσινη Συμφωνία, αντί να επιδοτεί ιδιωτική χρηματοδότηση, υπόσχεται να επενδύσει άμεσα σε κοινότητες σε όλη την Ευρώπη, προετοιμάζοντάς μας για το μέλλον.

Πηγή:energypress.gr