ΦΥΤΕΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΑ H ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ

Το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, των υψηλότερων δηλαδή θερμοκρασιών που παρουσιάζονται στα αστικά κέντρα, οφείλεται κυρίως στις σκληρές δομημένες επιφάνειες που επικρατούν, οι οποίες απορροφούν και επανεκπέμπουν θερμότητα.

Η αστική θερμική νησίδα αντιμετωπίζεται με την αύξηση της ανακλαστικότητας των σκληρών επιφανειών και την εισαγωγή φυσικής βλάστησης στον πυκνό αστικό ιστό.

Τα φυτεμένα δώματα ή τα πράσινα οικολογικά χαλιά όπως αποκαλούνται στην Ισπανία, δημιουργούν μαλακές επιφάνειες στις οροφές των κτιρίων οι οποίες διαχειρίζονται την θερμότητα και τα όμβρια ύδατα και ανακλούν μεγάλο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας αποτελώντας μια σημαντική παράμετρο για την περιβαλλοντική και ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και κατά συνέπεια των αστικών κέντρων.
Η ολοκληρωμένη τεχνολογία φυτεμένων δωμάτων Η πολυεπίπεδη διαστρωμάτωση εξειδικευμένων αποστραγγιστικών υλικών και υποστρωμάτων ανάπτυξης σε συνδυασμό με τις συνθήκες σκίασης από την φυτοκάλυψη των δωμάτων, παρέχουν τις κατάλληλες συνθήκες θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων, δημιουργώντας μια ασπίδα προστασίας από τις μεταβολές τις θερμότητας και μειώνοντας σε σημαντικό βαθμό την ενεργειακή κατανάλωση. Παράλληλα οι πράσινες οροφές, μπορούν να συγκρατήσουν ποσοστό των όμβριων υδάτων συμβάλλοντας στην διατήρηση του υδρολογικού κύκλου του νερού και στην αποφόρτιση του αποχετευτικού δικτύου των πόλεων.

Η εξέλιξη της τεχνολογίας και η εφαρμογή φυτεμένων δωμάτων στην Ελλάδα Η εφαρμογή των φυτεμένων δωμάτων ξεκίνησε εδώ και πολλές δεκαετίες στις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως για την θερμομόνωση των κτιρίων. Η τεχνογνωσία προέρχεται από την Γερμανία όπου και εξελίχθηκαν τα υλικά υποδομής, τα υποστρώματα ανάπτυξης και οι τρόποι εφαρμογής τους, με στόχο την δημιουργία ελαφρών συστημάτων υποδομής που προσαρμόζονται στα περισσότερα κτίρια ανάλογα με τις ιδιαίτερες κατασκευαστικές απαιτήσεις, τις κλιματικές συνθήκες και τους περιβαλλοντικούς - ενεργειακούς στόχους.

Η ολοκληρωμένη τεχνολογία κατασκευής φυτεμένων δωμάτων προσαρμοσμένη στις μεσογειακές κλιματικές συνθήκες, εφαρμόζεται με επιτυχία στην Ελλάδα από το 1999. Πιστοποιημένα συστημάτα υποδομής φυτεμένων δωμάτων που πληρούν τις διεθνείς προδιαγραφές, έχουν εφαρμοστεί στο Νέο Κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος στην Θεσσαλονίκη, στο Εμπορικό κατάστημα Carrefour στο Χαλάνδρι, στο Κτίριο Γραφείων Shop& Trade στην Αθήνα, σε Σχολεία των δήμων Πειραιά, Ν. Σμύρνης, Υμηττού καθώς και άλλα ιδιωτικά έργα όπως συγκροτήματα κατοικιών, κτίρια γραφείων και ξενοδοχεία στην Κρήτη, τον Βόλο, την Σίφνο, την Πάρο και την Δράμα. Το παράδειγμα του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης Αναγνωρίζοντας την περιβαλλοντική και ενεργειακή συνεισφορά των φυτεμένων δωμάτων ο αντιπρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, κος Παντής, σε συνεργασία τον καθηγητή και διευθυντή του τμήματος Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου του Α.Π.Θ, κο Τσαλικίδη, υιοθέτησαν την πιλοτική εφαρμογή οικολογικών πράσινων δωμάτων στις οροφές των κτιρίων του Α.Π.Θ.

Τα φυτεμένα δώματα του Νέου Κτίριου Ερευνών και της Βιβλιοθήκης της Φιλοσοφικής Σχολής της Πανεπιστημιούπολης της Θεσσαλονίκης είναι το πρώτο παράδειγμα ολοκληρωμένης εφαρμογής φυτεμένων δωμάτων σε Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Η υλοποίησή τους έγινε με εξειδικευμένα υλικά και ολοκληρωμένη τεχνολογία υποδομής φυτεμένων δωμάτων egreen-ZinCo.

Τα φυτεμένα δώματα στο Α.Π.Θ καλύπτουν συνολική επιφάνεια 1000τμ. και φιλοξενούν περισσότερα από 4.500 μεσογειακά ξηρανθεκτικά φυτά. Υπολογίζεται ότι μπορούν να συγκρατήσουν έως και 250κμ. όμβριων υδάτων ετησίως, συμβάλλοντας στην διατήρηση του υδρολογικού κύκλου του νερού. Η εξοικονόμηση ενέργειας που προκύπτει από την διαχείριση της ηλιακής ακτινοβολίας και την μείωση της ροής θερμότητας από και προς τα κτίρια, αναμένεται να οδηγήσει σταδιακά σε απόσβεση του κόστους εφαρμογής τους και να βελτιώσει τις συνθήκες θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων.

Η πράσινη οικολογική προοπτική Tα φυτεμένα δώματα είναι η σύγχρονη λύση για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος με πολλαπλά ενεργειακά και οικονομικά οφέλη. Eίναι απαραίτητη η εφαρμογή των φυτεμένων δωμάτων, σύμφωνα με τις ευρωπαικές προδιαγραφές και βάσει των τοπικών κλιματολογικών συνθηκών και αναγκών, με γνώμονα την ολοκληρωμένη βέλτιστη απόδοσή τους και την συμβολή τους σε μια ολιστική περιβαλλοντική πολιτική. Εάν η εφαρμογή τους αποτελέσει τμήμα ολοκληρωμένου αειφόρου σχεδιασμού, τότε τα περιβαλλοντικά και ενεργειακά αποτελέσματα θα είναι ουσιαστικά για την πόλη και τους κατοίκους της.