Η πρόταση ΣΕΒ για την 4η βιομηχανική επανάσταση

Σε καταλύτη για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και των επιχειρήσεων θα μπορούσε να μετατραπεί για την Ελλάδα η συμμετοχή της στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση (Βιομηχανία 4.0). Αυτό εκτιμά ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), που σε ακόμη μία προσπάθεια να αναδείξει τη σοβαρότητα του θέματος, διοργανώνει σήμερα συνέδριο με τίτλο «Βιομηχανία 4.0: Η ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί».

Στη διάρκεια του συνεδρίου, στο οποίο είναι προγραμματισμένη και η παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο ΣΕΒ θα καταθέσει την τεκμηριωμένη από απόψεως πολιτικής και πλήρως κοστολογημένης πρότασης - στρατηγικής για τη μετάβαση της ελληνικής βιομηχανίας στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη 19 χώρες της ΕΕ έχουν υιοθετήσει εθνικά προγράμματα ώστε η βιομηχανία τους να παραμείνει διεθνώς ανταγωνιστική, αλλά δυστυχώς η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται σε αυτές.

Η εφαρμογή της πρότασης του ΣΕΒ εκτιμάται ότι θα αυξήσει 7,7% περισσότερο το ΑΕΠ (16 δισ. ευρώ) εντός τεσσάρων ετών από την εκκίνησής, σύμφωνα με συντηρητικές παραδοχές, οι οποίες ωστόσο συμβαδίζουν με αυτές στην πρόταση εθνικής στρατηγικής για την Ψηφιακή Ελλάδα του 2017. Σημειώνεται, ότι η αύξηση αυτή είναι πρόσθετη της βιομηχανικής ανάκαμψης που έχει ήδη ξεκινήσει.

Παράλληλα, εκτιμάται και η σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε τεχνολογικό - μηχανολογικό εξοπλισμό στο 25% του συνόλου (από 13% σήμερα) δηλαδή κοντά στη μέση επίδοση της ΕΕ (31%).

Το ελληνικό πρόγραμμα

Με βάση τις πρακτικές της ΕΕ, ο ΣΕΒ θεωρεί ότι το ελληνικό πρόγραμμα πρέπει να έχει 5 επιδιώξεις:

1. Ισχυρή εστίαση σε επενδύσεις σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογιών και μηχανολογικού εξοπλισμού.

2. Ενδυνάμωση καινοτομικής ικανότητας με προτεραιότητα στη σύνδεση της έρευνας με τις τεχνολογικές ανάγκες της βιομηχανίας.

3. Συμπράξεις ανεξαρτήτως γεωγραφικής θέσης για την καθετοποίηση της παραγωγής και τη μεγέθυνση των ΜμΕ με το σύνολο της επικράτειας να εξελίσσεται σε ενιαίο βιομηχανικό χώρο.

4. Σύγχρονες ψηφιακές δεξιότητες για την επιτάχυνση του μετασχηματισμού.

5. Βελτίωση ρυθμιστικού περιβάλλοντος τόσο για πάγια θέματα της βιομηχανίας (π.χ. αδειοδότηση, κόστος ενέργειας) όσο και στα θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού και κυβερνοασφάλειας.

Ο προϋπολογισμός και τα εργαλεία

Σύμφωνα με το ΣΕΒ, κατ΄ αναλογία πρακτικών στην ΕΕ, ένα ελληνικό πρόγραμμα θα είχε ιδανικά διάρκεια 4 ετών και ενδεικτικό προϋπολογισμό 4 - 6 δισ. ευρώ συνολικά, με δημόσιους πόρους της τάξης των 2 δισ. ευρώ και τουλάχιστον ίση κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων. Σημειώνεται ότι ανάλογοι είναι οι πόροι του προγράμματος της Πορτογαλίας.

Ειδικά για τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, μπορεί να αξιοποιηθεί άμεσα ένα σημαντικό μέρος από τους αναξιοποίητους πόρους του ΕΣΠΑ και του Αναπτυξιακού Νόμου δεδομένου ότι περίπου 4 δισ. ευρώ αναμένεται να διατεθούν προς ΜμΕ εντός της ερχόμενης τριετίας.

Ενδεικτικά μπορούν να διοχετευθούν από το ΕΠΑΝΕΚ 1,5 δισ. ευρώ, από το ΕΠΑΝΑΔ 1,2 δισ. ευρώ, από τα ΠΕΠ 600 εκατ. ευρώ και σε ένα τελευταίο κύκλο του Αναπτυξιακού Νόμου, 700 εκατ. ευρώ περίπου.

Η διάθεσή τους προτείνεται να ακολουθήσει τις ευρωπαϊκές πρακτικές, δηλαδή να συντελείται είτε με εργαλεία ανακυκλούμενης χρηματοδότησης, είτε με επίτευξη συμφωνημένων δεικτών απόδοσης, είτε να αφορά μόνο στο μηχανολογικό εξοπλισμό και συστήματα που ενσωματώνουν σύγχρονες τεχνολογίες.

Όπως επισημαίνει ο ΣΕΒ, αν και οι λιμνάζοντες πόροι του ΕΣΠΑ δεν αφορούν όλοι στη Βιομηχανία 4.0, μια στοχευμένη αξιοποίηση του 40% αυτών θα καλύψει σημαντικό τμήμα των αναγκών ψηφιακού και τεχνολογικού μετασχηματισμού και θα ενισχύσει σημαντικά την προσαρμογή της Ελλάδας στη νέα εποχή. Παράλληλα, το ελληνικό πρόγραμμα θα στοχεύει και στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων.

Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, σημαντικότερο αίτημα παραμένει η άρση των επενδυτικών αντικινήτρων και της γραφειοκρατίας (π.χ. καθυστερήσεις στην αδειοδότηση μεγάλων επενδύσεων, κόστος ενέργειας, μη μισθολογικό κόστος της εργασίας, αρτιότητα υποδομών και δικτύων κλπ.) και η έγκαιρη ρύθμιση ειδικών θεμάτων της ψηφιακής οικονομίας, όπως η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, η κυβερνο-ασφάλεια κ.ο.κ..

Συμπληρωματικά, φορολογικές ελαφρύνσεις (π.χ. υπεραποσβέσεις) συνδεδεμένες με το CapEx, μπορούν να επιταχύνουν περαιτέρω τον ψηφιακό και τεχνολογικό μετασχηματισμό παράλληλα με ένα θετικό αποτύπωμα στα δημοσιονομικά.

Τεχνολογίες άλλης ... εποχής

Οι ιδιωτικές επενδύσεις σε ΤΠΕ παραμένουν προτεραιότητα (η Ελλάδα 12η στην ΕΕ-28) όμως αφορούν κυρίως ξεπερασμένα συστήματα. Οι επενδύσεις σε νέα συστήματα όπως cloud, τεχνητή νοημοσύνη, μεγάλα δεδομένα, internet of things, κ.ο.κ. (δηλαδή τις τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης), παραμένουν περιορισμένες με την Ελλάδα να βρίσκεται στην 27η θέση.

Ωστόσο, ενώ το 90% των επιχειρήσεων αντιλαμβάνεται την χρησιμότητα των εξελιγμένων ΤΠΕ, μόλις το 48% διαθέτει στρατηγική αναβάθμισης τους, ενώ μόλις το 7,5% στοχεύει σε τεχνολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.

Πηγή:energypress.gr