ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ

Η επένδυση κεφαλαίου σε φωτοβολταϊκά συστήματα είναι δελεαστική, απαιτεί οικολογική ευαισθησία, κεφάλαιο, μια αξιόπιστη μελέτη (για να αποφευχθεί η τελική χρήση τους ως διακοσμητικά στοιχεία), υπομονή και το κατάλληλο ακίνητο ή αγροτεμάχιο (κι όχι απαραίτητα οποιοδήποτε!).

Τα φωτοβολταϊκά συστήματα διαχωρίζονται σε μικρές μονάδες (συνήθως οικιακές) και μεγάλους σταθμούς παραγωγής. Η κατηγοριοποίηση αυτή οφείλεται τόσο στον τρόπο χρήσης τους όσο και στην εγκατεστημένη ισχύ που αυτά μπορούν ή επιτρέπεται να ‘’φιλοξενήσουν’’, αφού τα χρηματοδοτικά ιδρύματα αλλά και η νομοθεσία αντιμετωπίζουν διαφορετικά τις παραπάνω κατηγορίες.
 

Α. Διαδικασία αδειοδότησης για επαγγελματικά συστήματα
Για σταθμούς με ισχύ έως 500 kWp τα βήματα που απαιτούνται είναι η βεβαίωση απαλλαγής από Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ) η οποία χορηγείται από την Περιφέρεια (από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται τα έργα εντός οργανωμένων υποδοχέων βιομηχανικών δραστηριοτήτων), η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας από την Πολεοδομία, η προσφορά όρων σύνδεσης από τη ΔΕΗ και η υπογραφή της σύμβασης αγοροπωλησίας με τον ΔΕΣΜΗΕ.

Για σταθμούς με ισχύ από 500 kWp έως 1.000 kWp (1 MWp) τα βήματα που απαιτούνται είναι η Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ) η οποία χορηγείται από την Περιφέρεια (απότην υποχρέωση αυτή εξαιρούνται τα έργα εντός οργανωμένων υποδοχέων βιομηχανικών δραστηριοτήτων), η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας από την Πολεοδομία, η προσφορά όρων σύνδεσης από τη ΔΕΗ και η υπογραφή της σύμβασης αγοροπωλησίας με τον ΔΕΣΜΗΕ.

Για σταθμούς με ισχύ μεγαλύτερη απο 1 MWp τα βήματα που απαιτούνται είναι η έκδοση άδειας παραγωγής από τη ΡΑΕ και στη συνέχεια έκδοση άδειας εγκατάστασης από την Περιφέρεια (που προϋποθέτει και έγκριση ΕΠΟ όπου αυτή απαιτείται), έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας από την Πολεοδομία, προσφορά όρων σύνδεσης από τη ΔΕΗ, υπογραφή της σύμβασης αγοροπωλησίας με τον ΔΕΣΜΗΕ και τελικά έκδοση άδειας λειτουργίας από την Περιφέρεια. Ειδικά για την τελευταία αυτή κατηγορία, δεν είναι ακόμη σαφές αν η ΡΑΕ θα εξετάζει άμεσα τις νέες αιτήσεις, δεδομένου του πλαφόν που έχει τεθεί αλλά και του μεγάλου αριθμού αιτήσεων που έχουν ήδη κατατεθεί στο παρελθόν.

Χωροταξία - Σχεδιασμός εγκαταστάσεων - Παράμετροι για βέλτιστη αξιοποίηση - Μυστικά εγκατάστασης

Τα συστήματα μεγάλης ισχύος εγκαθίστανται στην πλειοψηφία τους σε αγροτεμάχια. Στην περίπτωση τοποθέτησης στο έδαφος, η τοποθεσία διαδραματίζει (ιδιαίτερα σ’ αυτήν την περίπτωση)  σημαντικό ρόλο, αφού τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής θα επηρεάζουν την απόδοση του συστήματος για όλη τη διάρκεια ζωής του. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι οι υψηλές αποδόσεις σχετίζονται άμεσα με τη πυκνότητα της ηλιακής ακτινοβολίας, στοιχείο άρρηκτα συνδεδεμένο με τα χαρακτηριστικά του τόπου εγκατάστασης.  

Δυστυχώς, όλα τα αγροτεμάχια δεν είναι ίδια!!! Η κοντινή απόσταση από πυλώνες της ΔΕΗ δεν είναι απαραίτητο ότι θα διευκολύνει το έργου του εγκαταστάτη κι επομένως θα συμβάλλει στην ‘’οικονομία’’ της επένδυσής σας, αφού εάν το αγροτεμάχιό σας βρίσκεται σε περιοχή με κορεσμένο δίκτυο ή κοντά στο ‘’λάθος’’  δίκτυο διανομής (δίκτυο Χαμηλής Τάσης αντί για τη Μέση Τάση και αντίστροφα), τότε θα αντιμετωπίσετε ένα πολύ σημαντικό  εμπόδιο. Επιπλέον οι εργασίες εγκατάστασης όσο και συντήρησης του σταθμου αργότερα απαιτούν  εύκολη πρόσβαση στο αγροτεμάχιο. Έτσι, θα διευκολυνθεί τόσο η δουλειά του συνεργείου εγκατάστασης, όσο και η τσέπη του επενδυτή.

Φυσικές σκιάσεις (π.χ. δέντρα, λόφοι), αποθήκες ή άλλες κατασκευές μέσα ή πλησίον του αγροτεμαχίου αποτελούν ‘’αγκάθια’’ στην τοποθέτηση αφού περιορίζουν το χώρο εκμετάλλευσης χωρίς όμως να αποκλείουν τη βέλτιστη αξιοποίησή του. Επιπλέον, η κλίση του αγροτεμαχίου επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη βέλτιστη αξιοποίησή του, αφού οι έντονες κλίσεις δεν αποκλείουν μόνο σημαντικό τμήμα αξιοποίησης, αλλά κάνουν επιτακτική την ανάγκη για επιπλέον χωματουργικές εργασίες.

Ο τρόπος τοποθέτησης είναι ίσως ο σημαντικότερος λόγος που αποδίδουν ή δεν αποδίδουν τα εν λόγω συστήματα.
Ο προσανατολισμός του αγροτεμαχίου ως προς το βορρά οδηγεί το σύστημα σε χαμηλότερη απόδοση, ενώ ο νότιος είναι η καλύτερη επιλογή για υψηλές αποδόσεις.

Τις περισσότερες φορές, η αποδοτική λειτουργία του Φ/Β συστήματος εξαρτάται και από κάποια μικρά, αλλά πολύτιμα τεχνικά μυστικά στη φάση της εγκατάστασης. Για παράδειγμα, κάθε περιοχή έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά εδάφους. Το ‘’κατάλληλο’’ έδαφος μπορεί να διευκολύνει μια τοποθέτηση, να μην αυξήσει το κόστος της και να συμβάλλει στη συνολική απόδοση του συστήματος αφού συντελεί σε μια σταθερή κατασκευή. Το σαθρό ή αμμώδες έδαφος δεν κάνει μια στήριξη σταθερή, ενώ αντίθετα το ομογενοποιημένο ή καλλιεργούμενο έδαφος συμβάλει καθοριστικά στη σταθερή τοποθέτηση του συστήματος.  

Για τους παραπάνω λόγους, η επιλογή αξιόπιστου εγκαταστάτη είναι καθοριστική για μια επένδυση. Και μάλιστα, αν αναλογιστεί κανείς ότι  πρόκειται για μια επένδυση με μεγάλο χρονικό ορίζοντα, τότε γίνεται ακόμη πιο αντιληπτή η σημασία του παραπάνω. Η νέα αγορά των φωτοβολταϊκών είναι μη δοκιμασμένη και πολυπληθής αγορά.
Κι όπου υπάρχει ποσότητα υπάρχει και ποικιλία στην ποιότητα. Έτσι, η ανάθεση του έργου σε μια αξιόπιστη εταιρία είναι ο θεμέλιος λίθος της σωστής  λειτουργίας του συστήματός σας.

Η πετυχημένη επιλογή της τελευταίας εξαρτάται από:
1. Το δίκτυο συνεργατών της,
2. Τις εγγυήσεις που αυτή παρέχει,
3. Τις προμηθεύτριες εταιρίες που παρέχουν τον εξοπλισμό του προς εγκατάσταση συστήματος.

Μια επένδυση σε μεγάλης ισχύος φωτοβολταϊκό σύστημα θεωρείται αξιόλογη και ασφαλής. Χρηματοδοτικά σχήματα από δανειοδοτικούς οργανισμούς τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό ενισχύουν τις επιχειρήσεις και τους πολίτες να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου και να στραφούν σε ανανεώσιμα συστήματα συγκαταλέγοντας σε αυτά και την ηλιακή ενέργεια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, και παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει κάποιο κυβερνητικό πρόγραμμα χρηματοδοτικής ενίσχυσης αρκετά προγράμματα σε τοπικό επίπεδο (π.χ. Lancashire) χρηματοδοτούν το 50% του συνολικού κόστους αγοράς και εγκατάστασης. Επιπλέον, το Carbon Trust, κινούμενο στη ίδια κατεύθυνση, προσφέρει δάνεια με επιτόκιο 0% και περίοδο αποπληρωμής τα 4 έτη και πάνω σε επιχειρήσεις που επιθυμούν να εγκαταστήσουν Φ/Β σύστημα. Τα ποσά που είναι διαθέσιμα για δανειοδότηση κυμαίνονται από 3,000 έως 400,000 λίρες και αναφέρονται σε μικρές αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις.
Η ‘’πράσινη’’ επένδυση σε φωτοβολταϊκά συστήματα  δε θα λύσει τις βιοποριστικές σας ανάγκες ούτε θα σας κάνει πλούσιους. Άλλωστε δεν είναι αυτό και το νόημα της εφαρμογής της. Ο κύριος στόχος είναι η μείωση των περιβαλλοντικών συνεπειών από τη χρήση των παραδοσιακών καυσίμων, η μείωση της χρήσης τους, αλλά και η ανατροφή ευαισθητοποιημένων πολιτών. Ας ελπίσουμε ότι στο τέλος θα επιτευχθούν οι πραγματικοί αυτοί στόχοι.

Β. Διαδικασία αδειοδότησης για οικιακά συστήματα
Μέσα σε ένα κλίμα βαρύ, λόγω της κατάστασης της Ελληνικής Οικονομίας, παρουσιάστηκε για πολλούς ένα ‘φως’. Αυτό της εγκατάστασης ενός ΦΣ στη στέγη του.
Απάτη; καιροσκοπία; ή μία σωστή επένδυση;
Ας βάλουμε λοιπόν κάποια πράγματα στη θέση τους. Όπως όλα σχεδόν τα θέματα στη χώρα μας, έτσι και αυτό πήρε τεράστιες διαστάσεις. Ασχολήθηκαν με αυτό και σχετικοί αλλά και άνθρωποι που κυνηγούν το πρόσκαιρο κέρδος και γνωρίζουν λίγο ή και καθόλου το αντικείμενο.

Από 1η Ιουλίου 2009 ισχύει ένα πρόγραμμα για την εγκατάσταση μικρών φωτοβολταϊκών συστημάτων στον οικιακό-κτιριακό τομέα. Με το πρόγραμμα αυτό δίνονται κίνητρα με τη μορφή ενίσχυσης της παραγόμενης ηλιακής κιλοβατώρας, ώστε ο οικιακός καταναλωτής να κάνει απόσβεση του συστήματος που εγκατέστησε και να έχει και ένα λογικό κέρδος. Αφορά οικιακούς καταναλωτές που επιθυμούν να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά ισχύος έως 10 κιλοβάτ (kWp) στο δώμα ή τη στέγη νομίμως υφισταμένου κτιρίου, συμπεριλαμβανομένων στεγάστρων βεραντών, προσόψεων και σκιάστρων, καθώς και βοηθητικών χώρων του κτιρίου, όπως αποθήκες και χώροι στάθμευσης. Για να ενταχθούν στο πρόγραμμα, θα πρέπει να έχουν στην κυριότητά τους το χώρο στον οποίο εγκαθίσταται το φωτοβολταϊκό σύστημα.
Από τον Σεπτέμβριο του 2010, το Πρόγραμμα αφορά όλη την Επικράτεια. Ως μέγιστη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων στο πλαίσιο του Προγράμματος ορίζεται, για την ηπειρωτική χώρα, τα Διασυνδεδεμένα με το Σύστημα Νησιά και την Κρήτη τα 10 kWp και για τα λοιπά Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά τα 5 kWp.

Για τις πολυκατοικίες θα πρέπει να πληρούνται κάποιοι όροι. Είτε να συμφωνήσουν εγγράφως οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες, είτε το φωτοβολταϊκό να εγκατασταθεί εξ ονόματος όλων των ιδιοκτητών (τους οποίους στην περίπτωση αυτή εκπροσωπεί ο διαχειριστής). Σε κάθε πολυκατοικία μπορεί να μπει ένα μόνο σύστημα. Αν το σύστημα μπει σε στέγαστρο βεράντας διαμερίσματος, προφανώς μπορούν να μπουν περισσότερα του ενός συστήματα σε μια πολυκατοικία.

Χωροταξία - Σχεδιασμός εγκαταστάσεων Παράμετροι για βέλτιστη αξιοποίηση – Μυστικά εγκατάστασης

Η μελέτη εγκατάστασης μπορεί να αναδείξει την επένδυσή σας ή και το αντίθετο.
Είναι χρήσιμο λοιπόν, να γνωρίζετε κάποια βασικά στοιχεία για την εγκατάστασή ενός οικιακού συστήματος στη στέγη ή το δώμα σας.
Κατ’ αρχήν να θυμάστε ότι η μελέτη εγκατάστασης πρέπει να προβλέπει και όχι να παραβλέπει οτιδήποτε μπορεί να μειώσει την απόδοση του. Και σε αυτήν την περίπτωση όλες οι στέγες και τα δώματα (ή ταράτσες) δεν είναι κατάλληλα για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.
Αυτό γιατί μπορεί να είναι πολύ μικρή ή με λάθος προσανατολισμό ή με σκιάσεις τέτοιες που να μην μπορεί να αποδώσει το όποιο σύστημα τοποθετηθεί.
•    Μεγάλη ισχύς ΔΕΝ σημαίνει και μεγάλη απόδοση. Ένα λάθος που γίνεται συχνά. Στη προσπάθεια να έχουμε ένα ‘μεγάλο’ σύστημα άρα και περισσότερα έσοδα, παραβλέπουμε σημαντικούς για την απόδοση παράγοντες  όπως είναι ο σωστός προσανατολισμός (από 45 μοίρες Ν-ΝΑ έως 45 μοίρες Ν-ΝΔ). Ένα μικρότερο σύστημα με καλό προσανατολισμό μπορεί να αποδίδει περισσότερο από ένα μεγαλύτερο με λάθος προσανατολισμό.

•    Δεν παραβλέπουμε οτιδήποτε μπορεί να σκιάζει το σύστημα ή μέρος αυτού μειώνοντας την απόδοση του, όπως ένας ηλιακός θερμοσίφωνας, μια καμινάδα, η απόληξη  του  κλιμακοστασίου στη ταράτσα, ψηλά παρακείμενα κτήρια, ακόμα και ψηλά δέντρα στην αυλή μας, που όμως σκιάζουν τη στέγη ή το δώμα μας.
•    Δεν χρειαζόμαστε άδεια από τη πολεοδομία για να εγκαταστήσουμε ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στη στέγη μας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το κτίριο δεν χρειάζεται να είναι νόμιμο. Θα πρέπει να έχει οικοδομική άδεια, να έχει δικό του μετρητή της ΔΕΗ, να έχει εγκατεστημένο ηλιακό θερμοσίφωνο και να μη θέτουμε σε κίνδυνο με την κατασκευή το κτίριο μας αλλά και τα παρακείμενα σε αυτό. Η εταιρία με την οποία θα επιλέξετε να συνεργαστείτε, θα πρέπει να δίνει εγγύηση για το προϊόν που πρόκειται να αγοράσουμε. Εξασφαλίσετε όσο μεγαλύτερη δυνατή εγγύηση για τη καλή λειτουργία, την απόδοση και τις τεχνικές προδιαγραφές χαρακτηριστικά του συστήματος μας. Και προσοχή!! Η εγγύηση ξεκινά να ισχύει από την ημερομηνία παραγωγής και όχι από την ημερομηνία εγκατάστασης. Και βέβαια όλα αυτά τα ζητάμε γραπτά.
 
Όσες εταιρίες λοιπόν γνωρίζουν και σέβονται τον εαυτό και τους πελάτες τους, φροντίζουν να παρέχουν όλα τα παραπάνω. Εσείς, αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να επιλέξετε μια τέτοια εταιρία που θα σας συντροφέψει για τα επόμενα 25 χρόνια και θα σας παρέχει όλα όσα πολλοί μπορεί να υπόσχονται αλλά στην πράξη λίγοι μπορούν να πραγματοποιήσουν.

Μύθοι και αλήθειες

Μύθοι

• Όλα τα φωτοβολταϊκά πάρκα, ανεξαρτήτως θέσης παράγουν την ίδια ετήσια ενέργεια και συνεπώς έχουν τις ίδιες πωλήσεις.
• Δύο φωτοβολταϊκά πάρκα, ανεξαρτήτως εξοπλισμού ή εγκαταστάτη θα παράγουν την ίδια ενέργεια και συνεπώς έχουν τις ίδιες πωλήσεις.
• Δύο φωτοβολταϊκά πάρκα, με πανομοιότυπο εξοπλισμό αλλά κατασκευασμένα με διαφορετική μελέτη εφαρμογής παράγουν την ίδια ενέργεια και συνεπώς έχουν τις ίδιες πωλήσεις.
• Όλα τα panels είναι από κρυσταλλικό ή άμορφο πυρίτιο, συνεπώς το μόνο κριτήριο επιλογής είναι το κόστος της αρχικής τους προμήθειας.
• Οι εγγυήσεις που προσφέρουν όλοι οι προμηθευτές εξοπλισμού ή οι κατασκευαστές εγκαταστάσεων είναι ομοειδείς, άρα δεν τίθεται θέμα σύγκρισης μεταξύ τους.
• Οι φωτοβολταϊκές επενδύσεις κοστίζουν μόνο στην αρχή, καθώς στην παραγωγική τους ζωή δεν έχουν λειτουργικά έξοδα.
• Οι φωτοβολταϊκές επενδύσεις δεν απαιτούν εξειδικευμένη συντήρηση ή επισταμένη παρακολούθηση της λειτουργίας τους.
• Τα συμβόλαια συντήρησης και τα ασφάλιστρα παγίων και εσόδων αποτελούν περιττές πολυτέλειες.
• Με «υπερτιμολόγηση», η επιδότηση και το δάνειο αρκούν ώστε οι επενδύσεις να υλοποιηθούν χωρίς δέσμευση ιδίων κεφαλαίων ή παγίων.
• Η ετήσια αύξηση της τιμής της πωλούμενης ενέργειας ακολουθεί την εξέλιξη του πληθωρισμού ή και τον ξεπερνά.
• Κανείς δεν έχει τεχνογνωσία, άρα όλοι οι εμπλεκόμενοι είναι πάνω κάτω το ίδιο.

Αλήθειες

• Οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί είναι πλέον πραγματικότητα στην χώρα μας
• Είναι παραγωγικές εγκαταστάσεις υψηλού κόστους, με εγγυημένες πωλήσεις (κλειστό συμβόλαιο πώλησης της παραγόμενης ενέργειας) πρακτικά για είκοσι έτη και παραγωγική διάρκεια ζωής που ξεπερνά κατά πολύ τα σαράντα έτη.
• Υπάρχουν προϊόντα αξιόπιστα με αξιόλογες εγγυήσεις
• Έχει αναπτυχθεί και μεταφερθεί από το εξωτερικό τεχνογνωσία που μπορεί να βοηθήσει στην σωστή ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών σταθμών
• Δεν υπάρχουν όμοια έργα.

Τι πρέπει να γνωρίζει ένας επενδυτής πριν προχωρήσει σε μια συνεργασία;

• Ποια η εμπειρία του προσφέροντος σε φωτοβολταϊκό εξοπλισμό ή ολοκληρωμένες υπηρεσίες εγκατάστασης (ενεργειακές επενδύσεις) και συντήρησης, στις  ενεργειακές επενδύσεις
• Ποιες οι υποδομές, οι επενδύσεις, τα συστήματα και οι διαδικασίες που έχει αναπτύξει προκειμένου να υποστηρίξει τις πωλήσεις, τις εγκαταστάσεις και την after sales υποστήριξη των επενδυτών.
• Ποιο εξοπλισμό ή υπηρεσίες δεν περιέχει η προσφορά που έχει καταθέσει στον επενδυτή και πόσο δεσμευτική είναι η προσφορά αυτή για τον προσφέροντα.
• Ποιες υποστηρικτικές υπηρεσίες, όπως συμβουλευτική χρηματοδότησης, ασφάλισης, ολοκλήρωσης των αδειοδοτήσεων και ένταξης των επενδύσεων σε επενδυτικά κίνητρα συμπεριλαμβάνει στην προσφορά και με τι κόστος αυτές προσφέρονται.
• Ποιες οι απαιτούμενες διαδικασίες ολοκλήρωσης του έργου μέχρι τη σύναψη συμβολαίου πωλήσεων με τη ΔΕΗ και ποιο είναι το δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης του έργου.
• Ποιοι οι ακριβείς όροι πληρωμής της προσφοράς και τι εγγυήσεις χρηματοδότησης ζητά ως προμηθευτής ή εγκαταστάτης για τη σύναψη σύμβασης πώλησης εξοπλισμού ή ανάπτυξης της κάθε επένδυσης.
• Ποιο το ολοκληρωμένο προσχέδιο σύμβασης συνεργασίας του προμηθευτή – εγκαταστάτη με τον επενδυτή, και πόσο συμβατό είναι αυτό με την προσφορά.
• Ποιες εγγυήσεις παρέχει ειδικά για τον εξοπλισμό και συνολικά για τη λειτουργία του φωτοβολταϊκού σταθμού και σε τι βάθος χρόνου.
• Ποιες οι ολοκληρωμένες μελέτες εφαρμογής που παρέχει, συμπεριλαμβανόμενης ενεργειακής μελέτης, για την κάθε εγκατάσταση και ποιες δεσμεύσεις αναλαμβάνονται για την πλήρη υλοποίησης τους στο εργοτάξιο ανάπτυξης του σταθμού.
• Ποιες οι εγγυήσεις απόδοσης της παραγωγής, σε τι ακριβώς στοιχεία αναφέρονται (διαθεσιμότητα, παραγόμενη ενέργεια, συντελεστής απόδοσης κ.λπ.)
• Ποιες υπηρεσίες συντήρησης για το φωτοβολταϊκό σταθμό, τι διάρκεια έχουν και τι δεσμεύσεις περιλαμβάνει η σύναψη σχετικού συμβολαίου με τους επενδυτές.
• Ποια συστήματα διασφάλισης ποιότητας εφαρμόζει, προκειμένου να παρέχει υπηρεσίες ολικής ποιότητας στους επενδυτές.
• Ποια εκπαίδευση έχει παρακολουθήσει στο συγκεκριμένο αντικείμενο και ποιο σύστημα επανεκπαίδευσης και παρακολούθησης της εξέλιξης της τεχνολογίας έχει ενταχθεί.
• Πόσες και ποιες πιστοποιήσεις έχει λάβει από τους οίκους που εκπροσωπεί και ποιους εσωτερικούς κώδικες έχει υιοθετήσει, ειδικά σε θέματα ασφαλείας.

Σταθερά ή tracker;
Οι  φωτοβολταικοί σταθμοί διακρίνονται ανάλογα με το σύστημα στήριξης σε δύο κατηγορίες α) στήριξη με σταθερό σύστημα στο έδαφος και β) στήριξη με σύστημα ηλιοστατών.

Πλεονεκτήματα σταθερών συστημάτων
Κατά κανόνα τα σταθερά φωτοβολταϊκά συστήματα συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον και αυτό γιατί πλεονεκτούν:

• στην απλότητα της κατασκευής,
• στο κόστος εγκατάστασης,
• στην ταχύτητα εγκατάστασης,
• στο κόστος συντήρησης,
• στην μεγαλύτερη απεξάρτηση του επενδυτή από τον κατασκευαστή και σε θέματα αξιοπιστίας (realibility, availability).

Φωτοβολταϊκά πάρκα με ηλιοστάτες (tracker)
Στα φωτοβολταϊκά πάρκα πολλές φορές συνηθίζεται η χρήση συστημάτων παρακολούθησης της τροχιάς του ήλιου. Τα συστήματα αυτά ονομάζονται ηλιοστάτες ή trackers. Το πλεονέκτημα αυτής της τεχνικής είναι ότι η άμεση ηλιακή ακτινοβολία (direct irradiation) προσπίπτει στα φωτοβολταϊκά πάνελ κάθετα με αποτέλεσμα την αυξημένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Υπάρχουν 3 βασικά είδη τέτοιων συστημάτων.
-     Παρακολούθηση της τροχιάς στον κάθετο άξονα (vetrical one axis tracker)-> (Μικρή αύξηση απόδοσης)
-     Παρακολούθηση της τροχιάς στον οριζόντιo άξονα (horizontal one axis tracker) -> (Μέσαία αύξηση απόδοσης)
-     Παρακολούθηση της τροχιάς και στους δύο άξονες (dual axis tracker) -> (Μέγιστη αύξηση απόδοσης)

Πλεονεκτήματα κινητών συστημάτων (ηλιοστατών)
Τα φωτοβολταϊκα tracker πλεονεκτούν συνολικά στην απόδοση της επένδυσης του φωτοβολταϊκού συστήματος και αποδίδουν μεγαλύτερα οικονομικά ωφέλη (όταν όμως ισχύουν και αρκετοί άλλοι παράμετροι).
Η αύξηση αυτή μπορεί να φτάσει ακόμα και το 30% (αλλά για κάποιες μόνο εποχές του χρόνου).
Η χρήση των tracker πάντως συστήνεται μόνο σε περιοχές που έχουν υψηλό ποσοστό άμεσης ακτινοβολίας (όπως στην Ελλάδα). Για αυτόν ακριβώς τον λόγο μπορεί να παρατηρήσει κανείς ότι στην μεν συννεφιασμένη Γερμανία με την μικρή διαθέσιμη ηλιακή ενέργεια τα συντριπτικά περισσότερα εγκατεστημένα συστήματα είναι σταθερά, ενώ στην Ισπανία τα trackers έχουν κατακτήσει ένα πολύ σημαντικό μερίδιο της αγοράς.

Μειονεκτήματα κινητών συστημάτων (ηλιοστατών)
Στα μειονεκτήματα των κινητών συστημάτων μπορούν να αναφερθούν:

• Το αυξημένο κόστος της επένδυσης.
• Η ύπαρξη κινητών μερών η οποία και αυξάνει την πολυπλοκότητα του συστήματος.
• Η ανάγκη για αυτοκατανάλωση κάποιας ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας για την περιστροφή (κίνηση) των συστημάτων.
• Το αυξημένο κόστος συντήρησης.
• Η μεγαλύτερη ανάγκη για απομακρυσμένο (τηλεπικοινωνιακά) έλεγχο του συστήματος μιας και η πιθανότητα αστοχίας είναι μεγαλύτερη.
• Μεγαλύτερος κίνδυνος καταστροφής σε περίπτωση ακραίων καιρικών φαινομένων.

Συμπερασματικά υπάρχουν αρκετοί παράμετροι που θα πρέπει κανείς να σταθμίσει για να προχωρήσει στην επιλογή ενός σταθερού συστήματος στήριξης σε σχέση με ένα σταθερό.

Κωνσταντίνα Τζουρτζουκλή
Γιαννακίδης Γεώργιος
Χρίστου Χριστιάνα