Αναπτύσσοντας την Πράσινη Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα
Πιστέψαμε ότι μια Ελληνική Plant-a-Tree θα γέμιζε το κενό μεταξύ της επιθυμίας του Έλληνα για περισσότερο πράσινο και της δυνατότητας του να το εκτελέσει εύκολα και γρήγορα, μέσω της συγκέντρωσης τεχνογνωσίας γύρω από πράσινες δράσεις.
Ξεκινώντας τον Απρίλιο του 2007, αποφασίσαμε να επικεντρωθούμε στους ιδιώτες, ζητώντας μικρές χορηγίες-συνδρομές, πουλώντας πράσινα δώρα καθώς και δίνοντας τους την δυνατότητα να χαρίζουν δέντρα σε αγαπημένα τους πρόσωπα. Όπως οι περισσότερες νέες επιχειρήσεις έπρεπε να τροποποιήσουμε ελαφρά την πορεία μας. Βρήκαμε ότι ενώ το ενδιαφέρον των ιδιωτών ήταν ικανοποιητικό, μια συγκεκριμένη ιδέα ήταν αυτή που έκανε την αλλαγή. Και αυτή ήταν η χρηματοδότηση από νέα ζευγάρια μικρών δενδροφυτεύσεων αντί για την προσφορά μιας μπομπονιέρας στους καλεσμένους τους. Δημιουργούσαν με αυτό τον τρόπο το δικό τους μικρό δάσος.
Αντίστοιχα, συνειδητοποιήσαμε ότι έπρεπε να προσελκύσουμε μεγάλες εταιρείες και το κενό που βρήκαμε στην αγορά ήταν αυτό ενός διαχειριστή έργου (Project Manager) που θα βοηθούσε τις εταιρείες να κάνουν πράξη τις ιδέες τους με χωρίς να πρέπει να ξοδέψουν τον χρόνο τους για να τις οργανώσουν. Τελικά μετεξελιχθήκαμε σε μια εταιρεία που βοήθα επιχειρήσεις να εφαρμόσουν προγράμματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) αλλά και να εκτελέσουν εξειδικευμένες δράσεις Πράσινου Marketing.
Στην πορεία υιοθετήσαμε μια αναδασωτέα περιοχή στο Πεντελικό Όρος, την οποία δενδροφυτεύουμε με ιδιώτες και εταιρείες. Έτσι έχουμε ήδη φυτέψει χιλιάδες δέντρα, ενώ μερικές χιλιάδες ακόμα θα φυτευτούν εντός της τρέχουσας φυτευτικής περιόδου.
Ωστόσο δεν σταματάμε στα όσα έχουμε επιτύχει ως σήμερα. Επόμενα βήματα της Plant-a-Tree είναι η αυτοματοποιημένη μηχανική φύτευση, με την η οποία επιτυγχάνεται σημαντικά χαμηλότερο κόστος. Τα προβλήματα που έχουμε να ξεπεράσουμε δεν είναι λίγα. Ακόμα και αν επιτύχουμε στις πειραματικές φυτεύσεις που προγραμματίζουμε για το 2010, θα υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί στα σημεία που θα μπορούμε να αναδασώσουμε.
Όμως τα οφέλη θα είναι σημαντικά:
i. Σημαντική αύξηση της ταχύτητας αναδάσωσης
ii. Σημαντική μείωση του κόστους
iii. Φύτευση που δεν περιορίζεται από τις καιρικές συνθήκες
Επίσης προσπαθούμε να φέρουμε στην χώρα μας μια καινοτόμο μέθοδο δασοπυρόσβεσης, ένα άλλο δύσκολο project που θέλει προσπάθεια και επιμονή.
Ανάγκη δημιουργίας μιας Πράσινης Θερμοκοιτίδας Νέων Εταιριών, υποστηριζόμενης από ένα Πράσινο Venture Capital Fund και διασύνδεση αυτών με την Πανεπιστημιακή έρευνα και τα Ελληνικά Business Schools
Λίγοι πλέον αμφιβάλλουν για την ανάγκη αλλαγής πλεύσης της παγκόσμιας οικονομίας – από πετρελαιοκεντρική σε μια οικονομία βασισμένη στην ανανεώσιμη ενέργεια με άλλα λόγια την στροφή στην πράσινη ανάπτυξη.
Πολλοί επίσης από εμάς θα συμφωνήσουν ότι το ερευνητικό έργο που διενεργείται στην Ελλάδα ή γενικά από Έλληνες σε άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα, είναι υψηλού επιπέδου. Αυτό που λείπει είναι η διασύνδεση του ερευνητικού έργου με την πραγματική οικονομία, η μετατροπή του σε πραγματικά προϊόντα και υπηρεσίες. Πρέπει να βοηθήσουμε λοιπόν τους νέους να στραφούν στην καινοτομία και στις νέες επιχειρήσεις, μακριά από την μονιμότητα και το «βόλεμα». Οι νέοι είναι η πιο παραγωγική και ενθουσιώδης ομάδα εργαζομένων, πρέπει να την εντάξουμε στην παραγωγική διαδικασία όπως το έχουν πετύχει πολλές άλλες χώρες.
Η πρόταση μας λοιπόν είναι η δημιουργία μιας μικρής εξειδικευμένης «θερμοκοιτίδας» η οποία θα δίνει τα εξής πλεονεκτήματα:
- Δυνατότητα εγκατάστασης της νέας ή της υπό σύσταση εταιρείας χωρίς κόπο. Οι νέοι επιχειρηματίες θα μπορούν να νοικιάζουν ακριβώς το χώρο που χρειάζονται και να μεγαλώνουν τα γραφεία τους εύκολα χωρίς σπατάλη χρόνου. Τα γραφεία αυτά θα πρέπει να είναι σε κεντρικά σημεία και όχι εκτός του αστικού ιστού.
- Δυνατότητα ένταξης τους σε μια μικρό-κοινωνία μέσα στην οποία θα μπορούν να συζητούν τα κοινά καθημερινά τους προβλήματα και να χρησιμοποιούν έτοιμες λύσεις (off-the-self-solutions).
- Δυνατότητα συζήτησης με μέντορες για την χάραξη στρατηγικής και επίλυσης πιο σύνθετων προβλημάτων.
Συμπληρωματικά η θερμοκοιτίδα θα συνεργάζεται με τα υφιστάμενα Venture Capital Funds αλλά πιθανά να πρέπει να συστηθεί και ένα Πράσινο Fund που θα ειδικεύεται στο seed financing δηλαδή στην χρηματοδότηση των πρώτων σταδίων της εταιρίας – στα πρότυπα των πολλών αντίστοιχων funds που ενεργοποιούνται στο εξωτερικό. Αντίστοιχη και ιδιαίτερα θετική εξέλιξη στην χώρα μας είναι το ελληνικό Openfund (www.theopenfund.com) που ειδικεύεται στην χρηματοδότηση καινοτόμων ιδεών σχετικών με το διαδίκτυο και την τεχνολογία γενικά.
Η χρηματοδότηση νέων και καινοτόμων ιδεών είναι μια από τις κεντρικές ελλείψεις της χώρας εδώ και δεκαετίες, παράγοντας που δρα ανασταλτικά στην εξέλιξη της επιχειρηματικότητας στην χώρα μας. Ένας άλλος είναι τα πολλά εμπόδια που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι νέοι επιχειρηματίες όταν συστήνουν τις εταιρίες τους. Είναι γνωστά και δεν χρειάζεται να τα παραθέσουμε σε αυτό το άρθρο. Το χειρότερο είναι ότι τα προβλήματα αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν παράλληλα με την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας - ταυτόχρονα δηλαδή με τα πολύ σημαντικότερα προβλήματα της τελειοποίησης του προϊόντος ή της υπηρεσίας της νέας εταιρίας και της εξεύρεση των πρώτων πελατών.
Τομείς επένδυσης
Η πράσινη οικονομία περιλαμβάνει εκατοντάδες τομείς, οι πιο πολλοί από τους οποίους είναι αρκετά προηγμένοι. Σε αυτούς π.χ. συγκαταλέγονται οι ανεμογεννήτριες - κλάδος στον οποίο ενεργοποιούνται αρκετές πολυεθνικές εταιρείες (π.χ. Vestas, General Electric, Siemens κλπ.) και τα ποσά που ξοδεύονται για έρευνα και ανάπτυξη είναι πολύ υψηλά. Εντύπωση μου είχε προκαλέσει η τοποθέτηση Πορτογάλου αξιωματούχου - η χώρα του οποίου επενδύει εντατικά σε συστήματα παραγωγής ενέργειας από τα κύματα ή την παλίρροια - ο οποίος είχε δηλώσει ότι η Πορτογαλία διάλεξε αυτό τον κλάδο επειδή η έρευνα ήταν ακόμα σε αρχικό στάδιο. Αναγνώριζε με άλλα λόγια ότι οι νέες εταιρίες που θα συστήνονταν στην Πορτογαλία, δεν είχαν πιθανότητα να ανταγωνιστούν μεγαλύτερους παίκτες σε «ώριμους» κλάδους όπως η αιολική ενέργεια.
Αυτό πρέπει να γίνει και στην Ελλάδα. Η έρευνα και η ανάπτυξη νέων εταιριών θα πρέπει να επικεντρωθεί σε τομείς που μόλις ωριμάζουν στο εξωτερικό και κατ΄ επέκταση είναι ιδιαίτερα καινοτόμοι στην χώρα μας.
Ο δρόμος είναι δύσκολος, ανηφορικός και εμπεριέχει πολλούς κινδύνους. Όμως είναι μονόδρομος, αν θέλουμε να φέρουμε την ανάπτυξη και την παραγωγή πίσω στην χώρα μας και να αντιστρέψουμε την ανησυχητικά αυξητική τάση επιθυμίας διορισμού των νέων στο δημόσιο.
Παναγιώτης Βαλαμπούς-Κουντουράς
Plant-a-Tree